
Trasa 25 (9,9 km, 3.00 h):
Lewin Kłodzki – 1,2 km – Jarków – 1,4 km – Pod Ptasznicą – 3,7 km – Brzozowie – 3,4 km – Kudowa-Zdrój
Żeby zobaczyć przebieg trasy kliknij ikonkę „zobacz wszystkie warstwy danych”
Dojazd – stacje Lewin Kłodzki i Kudowa-Zdrój na linii Kłodzko – Kudowa-Zdrój (D15).
Charakterystyka – Krótka trasa biegnąca przez Pogórze Orlickie, szlak czarny. Nawierzchnia – głównie drogi gruntowe i ścieżki, w miejscowościach asfalt.
Atrakcje:
- – Lewin Kłodzki – zabytkowa stacja
- – Jarków – Ogród Japoński
- – Brzozowie – barokowy kościół
- – widoki znad Zakrza Zakrze
- – Zakrze – dawny zakład włókienniczy
- – Kudowa-Zdrój – zabytkowa stacja
Trasa zaczyna się na przystanku Lewin Kłodzki (441 m).
Przystanek Lewin Kłodzki znajduje się na zbudowanej przez Pruskie Koleje Państwowe w 1890 r. linii Kłodzko – Szczytna, przedłużonej w 1902 r. do Dusznik-Zdroju i w 1905 r. do Kudowy-Zdroju. W latach 1998-2000 linia była zamknięta na odcinku Polanica-Zdrój – Kudowa-Zdrój w związku ze szkodami powodziowymi, całą trasę ponownie zamknięto w 2010 r. Po rewitalizacji odcinka Duszniki-Zdrój – Kudowa-Zdrój linię ponownie otwarto w 2013 r., a ruch przejęły Koleje Dolnośląskie. Stacja powstała wraz z otwarciem odcinka Duszniki-Zdrój – Kudowa-Zdrój w 1905 r., posiadała trzy tory przelotowe i jeden ślepy, prowadzący do murowanej ekspedycji towarowej. Ok. 1980 r. stację zredukowano do roli przystanku, pozostałości torów bocznych rozebrano podczas remontu w 2013 r., a budynek ekspedycji ok. 2015 r. Zachowała się natomiast ceglana wieża ciśnień z lat 1904-05 o wys. 15 m i drewniany budynek dworca z 1905 r. Nawiązuje on stylem do architektury tyrolskiej i posiada ciekawą dekorację snycerską. Obecnie używany jest do celów mieszkalnych. Za dworcem znajduje się opuszczony budynek mieszkalny pracowników kolejowych z tego samego okresu.
Łącznikowym szlakiem żółtym docieramy do Rozwidlenia przy stacji Lewin Kłodzki i krzyża z 1918 r., gdzie obieramy szlak czarny. Idziemy szosą do zabudowań pobliskiego Jarkowa, mijając zabytkową kapliczkę i krzyż z1901 r. Za pomnikowym dębem znajduje się stadnina Rancho Stokrotka i dawny zajazd zum Bergfrieden (Pod Górskim Spokojem). Rozpoczynamy wspinaczkę na grzbiet Pogórza Orlickiego, na skrzyżowaniu (475 m) stoi krzyż z 1897 r., nieco dalej kolejna zabytkowa kapliczka. Docieramy do Ogrodu Japońskiego.
Prywatny Ogród Japoński powstawał ponad 20 lat, zgromadzono w nim kilkaset roślin. Udostępniono go do zwiedzania w 2003 r., jako drugi w Polsce – po wrocławskim. Ogród czynny jest od maja do końca września.
Przed dawną strażnicą graniczną z okresu międzywojennego skręcamy w drogę bitą, dalej gruntową.
Podchodzimy przez łąkę z widokiem na Góry Stołowe i Orlickie oraz Wzgórza Lewińskie do lasu, dość stromym podejściem osiągamy siodło pod Ptasznicą (605 m). Schodzimy ścieżką do granicy polsko-czeskiej, gdzie skręcamy na ścieżkę graniczną. Wracamy nią pod szczyt Ptasznicy i skręcamy w drogę gruntową, którą osiągamy linię grzbietu. Mijamy skałki z widokiem na Góry Stołowe i Kudowę-Zdrój, po czym schodzimy obok leśnej mogiły do rozdroża Nad potokiem Sejřava. Skręcamy w ścieżkę graniczną, którą przekraczamy brodem Dolski Potok (420 m) i podchodzimy stromo na kulminację 465 m. Schodzimy do kolejnej doliny, za którą ponownie podchodzimy do wyjścia z lasu. Skręcamy w drogę gruntową, opuszczając granicę. Po chwili droga przechodzi w bitą, przez pofalowany teren docieramy do zabudowań Brzozowia. Mijamy punkt widokowy na okoliczne wzgórza, szutrówką schodzimy do doliny Brzózki i szosy ze wsi Česká Čermná, koło krzyża z 1860 r. Przed nami kościół (456 m).
Barokowy kościół śś. Piotra i Pawła z lat 1717-30 przebudowano w 2. poł. XIX w. i w 1913 r. Obok znajduje się typowa dla budownictwa czeskiego wolno stojąca dzwonnica nakryta cebulastym hełmem, która pełni też funkcję budynku bramnego, pomnik poległych w I wojnie światowej i krzyż z pocz. XIX w. Wewnątrz znajduje się barokowe wyposażenie z XVIII w. Na otaczającym kościół cmentarzu zachowały się stare nagrobki, niektóre z czeskimi nazwiskami. Za kościołem stoi dawna plebania z XVIII/XIX w., pełniąca później funkcję szkoły.
Za kościołem skręcamy w boczną ulicę koło ciekawej figury malowanego na blasze św. Jana Nepomucena.
Opuszczamy Brzozowie, drogą bitą podchodzimy na Rozdroże pod Brzeziem (461 m) z krzyżem z 1910 r. Po chwili skręcamy w drogę gruntową, rozpościera się stąd widok na Wzgórza Lewińskie, Góry Stołowe i wzniesienia koło Hronova. Schodzimy skrajem lasu ponownie do doliny Dolskiego Potoku i docieramy do osiedla Kudowy-Zdroju – Zakrza, ul. Fabryczną mijamy duży kompleks fabryczny.
Zakłady włókiennicze Christian Dierig A.G. powstały w latach 1905-06. W 1943 r. przestawiono je na produkcję silników i części samolotowych pod szyldem Vereinigte Deutsche Motorenwerke. W okresie powojennym funkcjonowały tu Kudowskie Zakłady
Przemysłu Bawełnianego, zlikwidowane w 1991 r. Obecnie teren ten zajęty jest częściowo przez mniejsze firmy. Zakłady posiadały zachowaną do dzisiaj wieżę ciśnień.
Docieramy do zabudowań osiedla, mijamy wystawiony w 1960 r. pomnik 1000-lecia Polski i zabytkowe osiedle robotnicze z ok. 1905 r.
Przed przejazdem kolejowym znajduje się dawna parowozownia z 1905 r., użytkowana obecnie przez hurtownię i ceglana wieża ciśnień z lat 1904-05. Naprzeciwko stoi kolejowy dom mieszkalny. Obiekty wchodziły w skład kompleksu zabudowań stacji Kudowa-Zdrój.
Przekraczamy tory i skręcamy w brukowaną drogę dojazdową wzdłuż torów stacyjnych, przecinając pozostałości dawnej bocznicy majątku Czermna z 1908 r. Docieramy do stacji Kudowa-Zdrój (385 m), gdzie kończy się nasza trasa.
Stacja Kudowa-Zdrój (do 1945 r. Bad Kudowa-Sackisch, czyli Kudowa-Zdrój Zakrze) znajduje się na zbudowanej przez Pruskie Koleje Państwowe w 1890 r. linii Kłodzko – Szczytna, przedłużonej w 1902 r. do Dusznik-Zdroju i w 1905 r. do Kudowy-Zdroju. Rok później linia została przedłużona w pobliże granicy prusko-austriackiej do Kudowy Słonego. Ruch pasażerski na tym odcinku został skasowany w 1945 r., w latach 1955-56 r. rozebrano tory, a Kudowa-Zdrój została stacją końcową. W latach 1998-2000 linia była zamknięta na odcinku Polanica-Zdrój – Kudowa-Zdrój w związku ze szkodami powodziowymi, całą trasę ponownie zamknięto w 2010 r. Po rewitalizacji odcinka Duszniki-Zdrój – Kudowa-Zdrój linię ponownie otwarto w 2013 r., a ruch przejęły Koleje Dolnośląskie. Stacja powstała wraz z otwarciem odcinka Duszniki-Zdrój – Kudowa-Zdrój w 1905 r. Posiada dwa perony i pięć torów, umożliwiających odstawienie składu pociągu po przybyciu na stację końcową. Niegdyś na stacji znajdował się jeszcze jeden tor, prowadzący do lokomotywowni z obrotnicą. Ruch obsługuje nastawnia KZ we wschodniej głowicy stacji. Dworzec powstał w latach 1905-07, rozbudowano go w latach 1911-12 do bardziej reprezentacyjnej formy. Architektura budynku stanowi połączenie wczesnego modernizmu z elementami stylu arkadowego i rodzimego (Heimatstil). Po bokach dworca znajdują się: dawna poczekalnia, stanowiąca budynek pierwszego dworca z 1905 r. i magazyn towarowy.
Ze stacji wychodziła zbudowana w 1905 r. bocznica do zakładów włókienniczych, która funkcjonowała do lat 90. XX w. i bocznica majątku Czermna z 1908 r.