
Trasa 27 (15,5 km, 4.45 h):
Kulin Kłodzki – 1,7 km – Gołaczów – 1,8 km – Żyznów – 3,6 km – Darnków – 1,0 km – Pod Kruczą Kopą – 3,4 km – Dańczów – 1,1 km – Pod Jeleniowem – 2,9 km – Lewin Kłodzki
Żeby zobaczyć przebieg trasy kliknij ikonkę „zobacz wszystkie warstwy danych”
Dojazd – stacje Kulin Kłodzki i Lewin Kłodzki na linii Kłodzko – Kudowa-Zdrój (D15).
Charakterystyka – Średnio długa trasa biegnąca przez Wzgórza Lewińskie, szlak niebieski.
Nawierzchnia zróżnicowana – drogi szutrowe, bite, gruntowe i ścieżki, z krótszymi odcinkami asfaltowymi.
Atrakcje:
- Kulin Kłodzki – zabytkowa stacja i tunel kolejowy
- Gołaczów – dawne schronisko młodzieżowe
- Żyznów – widok na świątynię buddyjską w Kociołku
- widoki z Cisowej
- Darnków – zbiornik wodny i stary drogowskaz
- Krucza Kopa – Krucze Skały z punktem widokowym
- Dańczów – drewniana dzwonnica
- Jeleniów – barokowy kościół i pałac
- widoki i kolejowe pętle pod Szubieniczną
- Lewin Kłodzki – kamienny wiadukt kolejowy i zabytkowy dworzec
Trasa zaczyna się na przystanku Kulin Kłodzki (635 m).
Przystanek Kulin Kłodzki znajduje się na zbudowanej przez Pruskie Koleje Państwowe w 1890 r. linii Kłodzko – Szczytna, przedłużonej w 1902 r. do Dusznik-Zdroju i w 1905 r. do Kudowy-Zdroju. W latach 1998-2000 linia była zamknięta na odcinku Polanica-Zdrój – Kudowa-Zdrój w związku ze szkodami powodziowymi, całą trasę ponownie zamknięto w 2010 r. Po rewitalizacji odcinka Duszniki-Zdrój – Kudowa-Zdrój linię ponownie otwarto w 2013 r., a ruch przejęły Koleje Dolnośląskie. Stacja powstała wraz z otwarciem odcinka Duszniki-Zdrój – Kudowa-Zdrój w 1905 r. jako ładownia z dodatkowym ślepo zakończonym torem na plac ładunkowy drewna. W 1968 r. uruchomiono tutaj mijankę na jednotorowej linii, która przestała funkcjonować ok. 1985 r., a Kulin Kłodzki zredukowano do roli przystanku. Zachował się służący obecnie celom mieszkalnym drewniany dworzec, zbudowany w 1905 r. w stylu nawiązującym do tyrolskiego. Obok stoi murowany szalet, nie zachował się budynek magazynu towarowego. Nieco dalej stoi kolejowy dom mieszkalny z tego samego okresu.
W pobliżu przystanku znajduje się jeden z dwóch i najdłuższy tunel kolejowy na trasie Kłodzko – Kudowa-Zdrój, zbudowany w latach 1904-05 w najwyższym punkcie trasy. Posiada 577 m długości i przebito go pod siodłem łączącym grzbiety Grodźca i Lecha Wzgórz Lewińskich, a jednocześnie wododziałem zlewisk Morza Bałtyckiego i Północnego.
Z przystanku idziemy drogą dojazdową do szosy Duszniki-Zdrój – Jeleniów, gdzie obieramy szlak niebieski. Stoi tu ruina dawnego zajazdu Kreiswald z końca XIX w., w którym mieściło się później schronisko Tunnelbaude i OW Polam. Opuszczamy zabudowania i schodzimy doliną, która wrzyna się stromo między Średnią Kopę (747 m) i przednią kulminację pasma Grodźca (718 m) we Wzgórzach Lewińskich. Mijamy ludowy krzyż i docieramy do Gołaczowa (520 m), gdzie znajduje się dawne schronisko młodzieżowe z pocz. XX w.
Skręcamy w szutrówkę, którą idziemy w górę bocznej doliny. Wkraczamy w las i wychodzimy na polanę, gdzie znajdowały się zabudowania przysiółka Żyznów, obecnie znajdują się tu dwa budynki. Kolejnym odcinkiem drogą bitą przez las docieramy do rozległej łąki, skąd drogą gruntową pochodzimy do skrzyżowania Żyznów (684 m) na grzbiecie Darnkowskich Wzgórz. Widać stąd strome zbocza Rogowej Kopy i masyw Skalniaka w Górach Stołowych, w dole położony jest zbudowany w latach 2001-03 ośrodek buddyzmu tybetańskiego Gompa Drophan Ling w przysiółku Kociołek. Skręcamy i podchodzimy przez las na Cisową (723 m). Schodzimy przez łąkę z widokiem na Pogórze Orlickie i Kruczą Kopę i skręcamy w ścieżkę, którą opuszczamy grzbiet. Wkraczamy w las, docieramy do drogi gruntowej, którą schodzimy momentami stromo do drogi bitej i szosy z Dańczowa w dolinie Dańczówki. Mijamy zbiornik wody pitnej Dańczówka, malowniczo położony w wąskiej dolinie i docieramy do zabudowań Darnkowa. Przy skrzyżowaniu z drogą do Kociołka stoi drogowskaz z 1892 r. (521 m).
Uwaga – kolejny odcinek szlaku na szczyt Kruczej Kopy może być zamknięty przez Park Narodowy Gór Stołowych. Można go ominąć skręcając w lewo na szosie w dolinie Dańczówki i docierając skrótem do Dańczowa.
Skręcamy w drogę gruntową, która przechodzi w ścieżkę.
Wkraczamy na teren Parku Narodowego Gór Stołowych i do lasu. Pniemy się momentami dość stromo do rozdroża Pod Kruczą Kopą (695 m).
Można tu podejść 250 m prosto szlakiem zielonym na szczyt Kruczej Kopy (720 m) i szlakiem dojściowym do punktu widokowego na Kruczych Skałach.
Skręcamy w drogę gruntową, która omija szczyt Kruczej Kopy, idziemy podnóżem Kruczych Skał – Wyniosłej, Długiej Zerwy i Migdałek. Docieramy do linii grzbietu, którą schodzimy do wypłaszczenia, gdzie skręcamy. Zagłębiamy się w dolinkę, którą opuszczamy las i park narodowy. Przed nami zabudowania Dańczowa, idziemy szutrówką z powrotem do szosy z Kulina Kłodzkiego i Gołaczowa (426 m).
Można tu podejść 180 w lewo do drewnianej dzwonnicy. Dzwonnica charakterystyczna jest dla tzw. czeskiego zakątka Ziemi Kłodzkiej – okolic Lewina Kłodzkiego i Kudowy-Zdroju, w której aż do 1945 r. przetrwała ludność czeska. Pochodzi z 1849 r. i pełniła funkcje alarmowo-ostrzegawcze. Przy dzwonnicy stoi zdobiony ceglanymi pasami dom.
Idziemy szosą w dół doliny Dańczówki, mostem z 1908 r. przekraczamy potok. Opuszczamy Dańczów i docieramy do dawnej leśniczówki z końca XIX w., należącej do Jeleniowa (410 m), gdzie skręcamy w drogę bitą.
Można tu podejść 700 m prosto do kościoła i pałacu w Jeleniowie. Po drodze mijamy staw, do którego w 2002 r. poprowadzono pod szosą tunele dla płazów.
Barokowy kościół Trójcy Św. wzniesiono w latach 1695-1697 z inicjatywy właściciela tutejszych dóbr Johannesa Heinricha von Alten, jako wotum za uratowanie przed stratowaniem przez konia. Pierwotnie funkcjonował jako kaplica dworska. W poł. XIX w. przy kościele stał dom pustelnika. W niszach fasady znajdują się malowane na deskach postacie św. Anny i św. Józefa. Uszkodzona w 1945 r. świątynia została odbudowana w 1948 r. We wnętrzu znajduje się barokowy wystrój z drewnianym ołtarzem z ok. 1700 r.
Naprzeciwko kościoła znajduje się renesansowy dwór z XVI w., rozbudowany w 1775 r. przez von Haugwitzów o skrzydło boczne i przebudowany w 1788 r. przez hr. von Mutiusa na barokowy. W 1850 r. powstało skrzydło wschodnie z wieżą w stylu włoskim. Od 1971 r. w pałacu funkcjonował Ośrodek Wczasowy Żurawie, po pożarze pod koniec lat 90. XX w., budynek ulega dewastacji. Obok pałacu znajduje się okazały kamienny folwark z 1841 r.
Podchodzimy lekko bitą Aleją Czereśniową przez widokowe łąki. Przechodzimy pod wiaduktem linii kolejowej Kłodzko – Kudowa-Zdrój, która opada łukami ze Kulina Kłodzkiego do Lewina Kłodzkiego. Za wiaduktem stał niegdyś folwark Rothes Vorwerk. Drogą gruntową osiągamy siodło 465 m pod Szubieniczną (502 m). Na przeciwległym zboczu góry w latach 1904-05 przekuto tunel kolejowy o dł. 80 m. Schodzimy przez łąki z widokiem na Pogórze Orlickie i przecinamy las, ponownie przechodząc pod wiaduktem kolejowym, tym razem z datą 1904. Mijamy samotny dom, drogą bitą docieramy do skrzyżowania drogi nr 8 Wrocław – Kłodzko – Praga i szosy dojazdowej do Lewina Kłodzkiego. Stoi tu okazały wiadukt kolejowy (425 m).
Wiadukt kolejowy, jeden z największych na Dolnym Śląsku, przerzucono nad doliną Klikawy (Bystrej) i obecną drogą krajową nr 8 (szosa Wrocław – Praga). Zbudowany został przez włoskich budowniczych z Południowego Tyrolu w latach 1903-04. Ze względu na szybkie tempo robót uzyskał miano Schnelle Viadukt (Szybki Wiadukt). Kamienna budowla przebiegająca po łuku ma 117,3 m długości i 25 m wysokości i ładnie wpisuje się w otaczający krajobraz. Wiadukt ma sześć przęseł i stanowi adaptację podobnych obiektów, znanych z kolei alpejskich. Wykonano go z ciosanych bloków piaskowca i nawiązuje formą do rzymskich akweduktów. Od 2021 r. obiekt jest podświetlany w nocy. Linia dalej wspina się krętymi łukami zboczami masywu Grodźca do przystanku Kulin Kłodzki (635 m).
Skręcamy w drogę bitą, mijamy dawny Haus Bergfried, w którym mieszkała później znana piosenkarka Violetta Villas i podchodzimy na widokowy grzbiecik.
Docieramy do ul. Kolejowej, przechodzimy pod wiaduktem kolejowym i osiągamy Rozwidlenie przy stacji Lewin Kłodzki koło krzyża z 1918 r. Skręcamy w drogę dojazdową na przystanek, którą biegnie dojściowy szlak żółty. Mijamy wieżę ciśnień z lat 1904-05 i docieramy na przystanek Lewin Kłodzki (441 m), gdzie kończy się nasza trasa.
Przystanek Lewin Kłodzki znajduje się na zbudowanej przez Pruskie Koleje Państwowe w 1890 r. linii Kłodzko – Szczytna, przedłużonej w 1902 r. do Dusznik-Zdroju i w 1905 r. do Kudowy-Zdroju. W latach 1998-2000 linia była zamknięta na odcinku Polanica-Zdrój – Kudowa-Zdrój w związku ze szkodami powodziowymi, całą trasę ponownie zamknięto w 2010 r. Po rewitalizacji odcinka Duszniki-Zdrój – Kudowa-Zdrój linię ponownie otwarto w 2013 r., a ruch przejęły Koleje Dolnośląskie. Stacja powstała wraz z otwarciem odcinka Duszniki-Zdrój – Kudowa-Zdrój w 1905 r., posiadała trzy tory przelotowe i jeden ślepy, prowadzący do murowanej ekspedycji towarowej. OOk. 1980 r. stację zredukowano do roli przystanku, pozostałości torów bocznych rozebrano podczas remontu w 2013 r., a budynek ekspedycji ok. 2015 r. Zachowała się natomiast ceglana wieża ciśnień z lat 1904-05 o wys. 15 m i drewniany budynek dworca z 1905 r. Nawiązuje on stylem do architektury tyrolskiej i posiada ciekawą dekorację snycerską. Obecnie używany jest do celów mieszkalnych. Za dworcem znajduje się opuszczony budynek mieszkalny pracowników kolejowych z tego samego okresu.